پيش به سوی ملاقات زمين و سياره
سرخ
موقعيت مريخ در صبحگاه ۱۹ خرداد ۱۳۸۴ ، حدود ساعت ۴:۳۰ رو به افق
شرق. مکان اين سياره در آسمان تا چند هفته آينده نيز در همين
محدوده از آسمان است.
مي كند و كل مسير را طي 12
ماه طي ميكند. اين درحالي است كه مريخ در مدار
بيروني به كندي در حركت است و كل مسير را در زماني دو برابر زمان
طي شده زمين مي پيمايد.
تقريباً هر دو سال يك بار در اين راهپيمائي زمين از پشت به مريخ
می رسد و از آن پيشي ميگيرد و طی مدت زماني كه آن دو در كوتاه ترين
فاصله از يكديگر قرار دارند، مقابله اتفاق مي افتد. اين همان چيزي
است كه اكنون در حال شكل گيري است. زمين با سرعت متوسط 23500 متر
بر ساعت در حال نزديك شدن به مريخ است. البته تا نهم آبان در ساعت
19:03ه وقت جهاني اين نزديکی به مريخ بيشتر و بيشتر می شود. آن
زمان فاصله ما از مريخ به حداقل می رسد، برابر 69 ميليون كيلومتر
كه در مقايسه با فاصلة متوسط زمين و مريخ ، حدود 225 ميليون
كيلومتر، بسيار کمتر است. دو سه ماهی پيش از مقابله بهترين زمان
برا ي فرستاندن فضاپيما به مريخ است تا کوتاه ترين مسير را برای
رسيدن به سياره سرخ بپيمايد.
با در نظر داشتن اين موضوع ناسا بر آن است تا مدار گرد اكتشافي
مريخ (MRO) را ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ به مريخ ارسال نمايد. مدار گرد براي
رسيدن به مريخ بيش از ۶ ماه در راه خواهد بود.
با در نظر داشتن اين موضوع ناسا
بر آن است تا مدار گرد اكتشافي مريخ (MRO) را 19 مرداد 1384 به
مريخ ارسال نمايد. مدار گرد براي رسيدن به مريخ بيش از ۶ ماه در
راه خواهد بود.
MRO اواسط اسفند 1384 وارد مدار مريخ مي شود و ماموريت دو ساله خود
را برای نقشه برداري از سطح سياره سرخ شروع خواهد كرد. دقت اين
ماموريت بيش از ساير ماموريتهاي انجام شده از اين دست خواهد بود.
دوربينهاي اين فضا پيما با قدرت تفكيك بالا با توان تفکيک يك متر
يا حتی کوچک تر در هر پيکسل ، قادر به تشخيص اجسامي مانند صخره های
کوچک، كاوشگرها و مريخ نشينان در هم شكسته از ماموريتهای قبل است.
وضوح تصاوير مدارگرد اکتشافی مريخ در حدی است که دانشمندان ناسا از
تصاوير آن برای جستجوی مکان های مناسب برای فرود فضاپيماهای بعدی
استفاده می کنند. اين فضاپيما در حالي كه دستگاه طيف سنج سطح مريخ
را برای نقشه برداري ازپراكندگي مواد معدني جستجو مي كند،
از يك رادار ژرفا سنج نيز برای
يافتن منابع آب در اعماق سيارهاستفاده می کند. ساير ابزارها برای
بررسي جو سياره و دريافت داده های کافی برای ايجاد توانايی پيش
بيني آب وهواي مريخ در نظر گرفته شدهاند. موارد فوق از عناصر
كليدي اين برنامه ناسا است تا سرانجام روزي فضاپيمائي با سرنشين به
مريخ گسيل نمايد.
دوربين HiRISE از ابزارهای اصلی سوار بر مدار گرد اكتشافي است كه
قدرت تفكيكي معادل ۵ برابر ساير دوربينهاي مدارگردهاي قبلي مريخ
دارد كه انتظار مي رود بتواند تصاوير دقيقی از فضاپيماي گمشده قطب
نشين مريخ تهيه نمايد. روح و فرصت كاوشگران مريخ دو سال پيش هنگام
ملاقات نزديك زمين و مريخ يعني درست در وضعيتي مشابه آنچه كه در
حال اتفاق است به مريخ پرتاب شدند و ژانويه ۲۰۰۴ (دی و بهمن 1382)
بر مريخ فرود آمدند. اين دو كاوشگر با وجود آنكه تصور مي شد بر
اثر طوفانهای غبار مريخي، افت و خيز شديد دما در شب و روز، فرو
رفتن در شن ، يا عدم دستيابي به انرژي خورشيدي كافي چند ماه پس از
انجام ماموريت از بين بروند، همچنان به حيات خود ادامه داده اند.
منابع معتبر مهندسي ناسا معتقدند اگر وضعيت روح و فرصت به همين
منوال ادامه پيدا كند تا زمان ورود مدارگرد اكتشافي كه چون نقطه
نوراني كوچكي در آسمانشب مريخ ظاهر مي شود تا از سياره سرخ براي
مكتشفين آينده نقشه برداري نمايد، زنده خواهند بود و اهدافی برای
تصوير برداری اين مدارگرد خواهند شد. و اما در زمين، مردم از
تماشاي مريخ كه در ماههاي آينده هر شب بزرگتر و درخشانتر مي شود
لذت مي برند. اواسط تابستان منجمان آماتور حين لذت بردن از شبهاي
خوش تابستاني در حياط خلوت با استفاده از تلسكوپ مي توانند به
تماشاي کلاهکهای بزرگ قطبي و طوفانهاي گرد و غبار و دشتهای عجيب
تيره مريخ بنشينند. در پاييز حتي بي توجه ترين فرد در همسايگي تان
نيز متوجه آن جرم سرخ درخشان در آسمان خواهد شد. نهم آبان ۱۳۸۴ را
به خاطر بسپاريد. مريخ هنگام غروب خورشيد طلوع مي كند و نيمه شب
درست بالاي سرمان خود نمائي خواهد كرد. پرسيوال لوول اخترشناس
اواخر قرن نوزدهم مقابله استثنايی مريخ در اواخر قرن نوزدهم را
چنين توصيف مي كند که "با شكوه و جلالي هر چه تمام تر بر تارك
آسمان تاريك پاييز خواهد درخشيد. درخششي كه شباهنگ را از يادمان
خواهد برد و با مشتري، اين غول منظومه شمسي هماورد خواهد شد." خوب
اگر بيشتر از اين نميتوانيد صبر كنيد در همين اوقات نيز سحرگاه هر
روز در افق شرق می توانيد سياهر سرخ را بيابيد. در بامداد ۸ تير
هلال پهن ماه در يک درجه ای مريخ بهترين راهنما برای جستجوی آن است.
اين مقارنه از زيباترين مقارنه های ماه و مريخ در سال ۱۳۸۴ است.